आज 20 नोव्हेंबर जागतिक मुळव्याध दिवस. आज आपण मुळव्याध या आजाराची लक्षणे, कारणे व उपचार याची माहिती करून घेवू यात, १. मुळव्याध म्हणजे संडासच्या जागी आग होणे दुखणे रक्त पडणे, खाज येणे , सूज येणे , हाताला क़ोंब लागणे, पोट साफ न होणे. २. फ़िशर संडासच्या जागी चिरा पडणे , जखमा होणे , संडासला कडक होणे संडासला लागून रक्त पडणे आग होणे दुखणे. ३. भगंदर संडासच्या जागी पुळी येणे , बेंड येणे त्यापुळी तून रक्त येणे , पु येणे सुज येणे दुखणे. *मूळव्याध होण्याची कारणे* १. अति मैथुन अति वेगवान वाहनातून प्रवास विषम , कठीण आसनावर बसणे. २. लघवी संडास आल्यावर लगेच न जाता थांबून धरणे व आली नसताना सुद्धा जाणे ३. लघवी संडासला जोर लावणे किंवा कुंथणे ४. आंबट , तिखट , खारट , जास्त प्रमाणात खाणे , जेवणाच्या वेळा न पाळणे , अन्न नीट चावून न खाणे , जेवताना पाणी न घेणे. ४. ताप , जुलाब , पोटाचे आजार, बद्धकोष्ठता , पित्ताचे आजार यावर व्यवस्थित उपचार न घेणे ५. स्त्रियांमध्ये गर्भिणी अवस्था बाळंतपणातील आहार-विहार न पाळणे. *उपाय* १.रक्त जास्त असल्यास खजूर आवळ्याचे पाणी , दुर्वा रस , मोरावळा, लोणी , तूप डाळिंबाचा रस, घ्यावे दिलेला मलम व्यवस्थित लावा . जास्त असल्यास गुलकंद, साजूक तूप , मूग डाळ , भात , गुलाबाचे पाणी, दिवसातून दोन ते तीन वेळा घ्यावे . २. दिलेली क्रीम संडासला जाण्यापूर्वी संडास वरून आल्यावर व झोपताना लावावी.दुखणे जास्त असल्यास कोमट पाण्यात दिलेल्या औषध किंवा निंबाची पाने निर्गुंडी ची पाने टाकून बसावे. ३. अति मैथुन , अति वेगवान वाहनातून प्रवास , विषम कठीण आसनावर बसणे , उकिडवे बसणे टाळावे . ४.लघवी संडास आल्यावर लगेच मोकळे व्हावे व आली नसताना बळेच जाणे टाळावे लघवी संडास ला जोर लावू नये किंवा कुंथण करू नये. ४. गर्भिणी अवस्थेत पोट साफ राहील याची काळजी घ्यावी.बाळंतपणातील आहार हा डॉक्टरांच्या सल्ल्याने घ्यावा . ५. ताप , जुलाब , पोटाचे आजार , बद्धकोष्टता , पित्ताचे आजार यावर योग्य उपचार करावेत. ६.रात्री झोपण्यापूर्वी कोमट पाणी व दोन चमचे साजूक तूप घ्यावे. ७. रात्रीचे जेवण हलके घ्यावे. औषधे व्यवस्थित घ्यावी बरे वाटले तरी औषधी चालू ठेवावे . ८. त्यामुळे आजार मुळापासून बरा होण्यास मदत होते डॉक्टर स्वतःहून औषधे कमी कमी करून बंद करतात . ९. पोट नेहमी साफ राहील अशा प्रकारचा आहार-विहार ठेवावा औषधे चालू असताना पोट साफ होत नसल्यास त्वरित डॉक्टरांना संपर्क साधावा. Dr Dhanduke's Gurukrupa Hospital & Fertility Centre Vadgaon Maval & Talegaon Dabhade संपर्क 08856860463 Piles Piles is one of the most common ailments of the rectum, affecting as much as half the population. Suffering from piles is not only painful but embarrassing as well. They may be classified as either internal or external. Many not only want to know how to heal piles but also know how to heal piles fast and naturally. Even famous rulers like Napoleon suffered from this disease. Since time immemorial efforts have been made all over the world to combat the condition through different modalities of treatment, but not all of them have been uniformly successful. Only 10% of piles cases require surgery rest 90% are cureable by medicine.   CAUSES:  The exact causes of symptomatic Piles are unknown. A number of factors are believed to play important role including: Irregular bowel habits( constipation or diarrhea), Lack of exercise, Nutritional factor( a low-fiber diet), Increased intra-abdominal pressure (prolonged straining, an intra-abdominal mass, or pregnancy), genetics, absence of valves within the hemorrhoidal veins, Aging, Other factors that are believed to increase the risk include  Obesity  Prolonged sitting  Chronic cough  Pelvic floor dysfunction. Evidence for these associations, however, is poor. During pregnancy, pressure from the foetus on the abdomen and hormonal changes cause the hemorrhoidal vessels to enlarge.   CLASSIFICATION: A) On the basis of position-    1. Internal, 2. External, 3. Interno-external   On the basis of symptoms-   Grade I: No Prolapse. Just prominent blood vessels.   Grade II: Prolapse upon bearing down but spontaneously reduce. Grade III: Prolepses upon bearing down and require manual reduction.   Grade IV: Prolapsed and cannot be manually reduced.   SIGN & SYMPTOMS:  The symptoms of Piles depend on the type present:-   Internal Piles usually present with painless rectal bleeding. Internal hemorrhoids usually present with painless, bright red, rectal bleeding during or following a bowel movement. The blood typically covers the stool, a condition known as hematochezia, is on the toilet paper, or drips into the toilet bowl.   External Piles may produce significant pain and swelling in the area of the anus. The swelling may take a few weeks to disappear, and after healing a skin tag may remain. If they are large and causing issues with hygiene, they may produce irritation of the surrounding skin and thus causes itching around the anus. Other symptoms may include mucous discharge, a perianal mass if they prolapse through the anus, itching, and fecal incontinence.   Pathya( Benificial in Piles): Cow milk, Butter, Buttermilk, Wheat, Ghee, Rice, Green vegetable, Regular sleep, Exercise, Regular diet, Non suppression of natural urges etc.   Apathya (What to avoid in Piles):  Chilies, Fried Foods, Maida product, Non-Veg, Paneer, Constipating foods, Constant sitting, Excessive Pressure in defeacation etc. For more details CONTACT Dr Dhanduke's Gurukrupa Ayurved hospital & Fertility centre Vadgaon Maval & Talegaon Dabhade Call 08856860463